19 Μαΐου, 2022
1:20 πμ

“Δευτερότριτα” στο Θεσσαλικό Θέατρο: Έρχονται οι “Χαλασοχώρηδες” από το Θέατρο των Οδοιπόρων

Το Θέατρο των Οδοιπόρων παρουσιάζει τους Χαλασοχώρηδες του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στα πλαίσια του θεσμού ”Δευτερότριτα στο Θεσσαλικό Θέατρο” στο Θέατρο Κώστας Τσιάνος, στις 23 και 24 του μήνα στις 21:00, σε σκηνοθεσία Άκυ Μητσούλη.

Ο συγγραφέας και το διήγημα

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911), ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες συγγραφείς, υπήρξε ο βαθύτερος μελετητής της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής. Κανείς δεν σατίρισε τόσο καυστικά, με τέτοια εκπληκτική περιγραφική γλαφυρότητα, την ευτέλεια του πολιτικού μας βίου, κανείς δεν πρόβαλε όσο αυτός τις παθογένειες του ελληνικού κράτους: τον δικομματισμό, την εξαγορά των ψήφων, τις πελατειακές σχέσεις, το ρουσφέτι, την αναξιοκρατία, τη διαφθορά.

Σημαίνουσα συμβολή στην πολιτική του θεώρηση αποτελεί το διήγημα, η πολιτική αυτή σάτιρα, οι ‘’Οι Χαλασοχώρηδες’’.

Στο νησί, παραμονές εκλογών. Μια ξεκαρδιστική πολιτική σάτιρα, πιστή στον λόγο και το πνεύμα του μεγάλου συγγραφέα. Το 1892 (ένα χρόνο πριν την πτώχευση του ’93) δημοσιεύεται στην εφημερίδα Ακρόπολις το διήγημα αυτό. Ο Παπαδιαμάντης σατιρίζει τα πολιτικά και εκλογικά ήθη της εποχής και προβάλλει τις παθογένειες του νέου ελληνικού κράτους, παρουσιάζοντας με κωμικό τρόπο την αναστάτωση και τον εκφυλισμό της τοπικής κοινωνίας τις ημέρες των εκλογών. Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί. Υπάρχουν απλώς άνθρωποι που συμμετέχουν σ’ ένα παιχνίδι ανταγωνισμού και επιβίωσης. Ψηφοφόροι και ψηφοθήρες έχουν μπροστά τους λίγες μέρες για να κερδίσουν όσα περισσότερα μπορούν…

Σκηνοθετικό σημείωμα:

Το περίφημο διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Οι Χαλασοχώρηδες, με τον υπότιτλο Μικρή Μελέτη, γράφτηκε υπό την επήρεια των εκλογών της 3ης Μαΐου 1892, που έφεραν στην εξουσία τον Χαρίλαο Τρικούπη. Ένα χρόνο αργότερα, η Ελλάδα πτώχευσε. Η μαγεία της Ιστορίας είναι ότι δεν μας επιτρέπει να την ξεχάσουμε, γιατί απλά τα σημάδια της είναι ορατά στο παρόν και προδιαθέτουν το μέλλον.

Σε αυτή την εκ νέου αναμέτρησή μου με τον λόγο του Παπαδιαμάντη , μετά τα Σκοτεινά Παραμύθια ( ΔΗΠΕΘΕ Βόλου 2002 ) και Παπαδιαμάντης 3 ½ ( ΔΗΠΕΘΕ ΛΑΡΙΣΑΣ – ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 2008 ) το μόνο σταθερό που μένει ΠΑΝΤΑ στο μυαλό μου , είναι αυτός ο υπέροχος λόγος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

Περνώντας από μία σκοτεινή – σχεδόν μεταφυσική άποψη , βασισμένη στα πιο άγρια μονοπάτια της δημοτικής μας παράδοσης στα Σκοτεινά Παραμύθια , συνεχίζοντας με την ροκ , νεανική εκδοχή του Παπαδιαμάντης 3 ½ , όπου ο λόγος του Παπαδιαμάντη συνδιαλέγεται με τη νέα γενιά , στο σήμερα και τους θεατές , βρίσκομαι αντιμέτωπος με τους χειμαρρώδεις Χαλασοχώρηδες , όπου ο λόγος του Παπαδιαμάντη απογειώνει τη σάτιρα , τη λεπτή ειρωνεία και κατεβαίνοντας στο κοινό βάζει τον μεγάλο καθρέφτη μπροστά μας.

Γραμμένοι οι Χαλασοχώρηδες το 1892 , επί Χαρίλαου Τρικούπη , περιγράφουν την τελευταία εβδομάδα της προεκλογικής περιόδου καθώς και την ημέρα των εκλογών σε ένα νησί.

Το δίλημμα της θεατρικής προσαρμογής ενός τέτοιου κειμένου ; Τι να αφήσεις έξω.

Η πρόκληση της σκηνοθεσίας ; Πως πέντε ηθοποιοί να περάσουν γρήγορα με ελάχιστα μέσα από όλους τους ρόλους του κειμένου , αναδεικνύοντας πρόσωπα και ΛΟΓΟ.

Αφήσαμε τον ΛΟΓΟ να μας οδηγήσει , την ακραία σχεδόν σουρεαλιστική σάτιρα να μας παρασύρει σε ένα λαϊκό θέατρο , ένα μπουλούκι , μία επιθεώρηση , κλείνοντας πάντα το μάτι προς το θεατή.

Γιατί 130 χρόνια μετά τους Χαλασοχώρηδες μοιάζει τίποτα να μην έχει αλλάξει.

Κομματάρχες και υποψήφιοι σωτήρες πάντα για το καλό του λαού.

Οι Χαλασοχώρηδες γράφτηκαν το 1892.

Το 1893 – ένα χρόνο μετά – η Ελλάδα χρεοκόπησε.

Οι Χαλασοχώρηδες πάντα καθρέφτης μπροστά μας.

Το 2010 η Ελλάδα χρεοκόπησε ξανά…

Και μάλλον όχι για τελευταία φορά…

Ταυτότητα παράστασης

Έργο: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

Είδος: Πολιτική σάτιρα

Θεατρική προσαρμογή –Σκηνοθεσία: Άκυς Μητσούλης

Βοηθός σκηνοθέτη: Ευγενία Μιχάλη