Η Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Επιστημών και το Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων διοργανώνουν σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους-Τμήμα Λάρισας, την Επιστημονική Ημερίδα με τίτλο «Τα ορατά και τα αόρατα της Ιστορίας στα Μουσεία και τα Αρχεία. Μνήμη και τοπικές κοινωνίες», το Σάββατο 9 Δεκεμβρίου 2023, στο αμφιθέατρο του Μύλου του Παππά (κεντρικό κτήριο, 2ος όροφος).
Διακεκριμένοι ομιλητές θα καταθέσουν την εμπειρία τους σε σχέση με τη συνδρομή της προφορικής ιστορίας στο πλαίσιο νέων ιστορικών ερμηνειών και αναπαραστάσεων στα Μουσεία και τα Αρχεία, χαρτογραφώντας συγκεκριμένα παραδείγματα και περιπτώσεις.
Σκοπός της συνάντησης είναι να ερευνηθεί κατά πόσο η μικρή κλίμακα της βιωμένης μνήμης και της ζωντανής ιστορίας μπορεί να συμπορευτεί -ή όχι- με την μεγάλη κλίμακα της δημόσιας ιστορίας.
Κι αν όλα τα παραπάνω είναι δυνατόν να δώσουν τόπο σ’ έναν πιο ισότιμο διάλογο των τοπικών κοινωνιών ανάμεσα στο παρόν και το μέλλον εκεί όπου οι καθημερινοί άνθρωποι αλλά και οι δύσκολες στιγμές της ιστορίας μπορούν να αποκτήσουν τη δική τους φωνή μέσα στα Μουσεία και στους φορείς διαχείρισης της μνήμης.
Η Ημερίδα πλαισιώνει την περιοδική έκθεση “Ο σεισμός, όπως τον ζήσαμε εμείς!” στο Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων (7/9/-31/12/2023), η οποία αποτελεί το οπτικοακουστικό αποτύπωμα ενός προγράμματος καταγραφής βιωμένων ιστοριών σεισμών με σκοπό τη δημιουργία ενός ανθρωποκεντρικού και πολυσυλλεκτικού αρχείου από το Μουσείο και τα Γ.Α.Κ.-Τμήμα Λάρισας.
Την οργανωτική επιτροπή αποτελούν οι: Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, Ομότιμη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Προφορικής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Ιστορίας -Αρχαιολογίας-Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (Ι.Α.Κ.Α.), Κωνσταντίνα Κόντσα, Αρχαιολόγος-Κοινωνική Ανθρωπολόγος, Επιστημονική Υπεύθυνη Μουσείου Σιτηρών και Αλεύρων και η Φανή Καραγιάννη, Προισταμένη των Γενικών Αρχείων του Κράτους- Τμήμα Λάρισας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
10:30-11:00 Προσέλευση – Χαιρετισμοί
Πάνος Σάπκας, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Επιστημών
Ιωάννης Δρίνης, Προϊστάμενος του Τμήματος Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Διαπολιτισμικών Θεμάτων, Διεύθυνση Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Υπουργείο Πολιτισμού
Κωνσταντίνα Κόντσα, Επιστημονική Υπεύθυνη Μουσείου Σιτηρών και Αλεύρων
11:00 – 12:00 1η Συνεδρία – Προεδρείο: Φ. Λέκκα
Προφορική ιστορία και δημόσιος χώρος. Προσεγγίσεις και προβληματισμοί
11:00-11:20
Ιωάννης Δρίνης, «Το υπό δημιουργία Λαογραφικό Μουσείο στη Δημητσάνα και η αξιοποίηση της προφορικής ιστορίας. Μερικές σκέψεις »
11:20-11:40
Ιουλία Πεντάζου, «Η προφορική ιστορία ως έκθεμα»
11:40-12:00
Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, «Η προφορική ιστορία στον δημόσιο χώρο: πέντε ερωτήματα»
12:00-12:20 Ερωτήσεις, Συζήτηση
12:20 – 12:40 Διάλειμμα/καφές
12:40 – 14:00 2η Συνεδρία – Προεδρείο: Ι. Πεντάζου
Τοπογραφήσεις και συναντήσεις της ορατής και της αόρατης Ιστορίας σε Μουσεία και Αρχεία.
12:40-13:00
Φωτεινή Λέκκα, «Το Μουσείο της Πόλης, η πόλη του Μουσείου. Διαμοιράζοντας το Μουσείο στο δημόσιο χώρο της Καρδίτσας»
13:00-13:20
Μαρούλα Κλιάφα, «Βιώματα και μαρτυρίες: Η αθέατη πλευρά της Ιστορίας»
13:20-13:40
Αννίτα Πρασσά, «Αρχεία και τοπική κοινωνία: η περίπτωση των Γ.Α.Κ. Μαγνησίας»
13:20-13:40
Μαρία Σαμπατακάκη, «Αρχεία και επιχειρηματικότητα: χρήσεις και επιδράσεις στην τοπική οικονομία»
13:40 – 14:00 Ερωτήσεις, Συζήτηση
14:00 – 17:00 διακοπή για μεσημέρι
17:00-17:45
Ανοιχτή Ξενάγηση στην περιοδική έκθεση “Ο σεισμός, όπως τον ζήσαμε εμείς!” από την επιμελήτρια Κ. Κόντσα, στο Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων, Μύλος Παππά
18:00 – 19:30 3η Συνεδρία – Προεδρείο: Α.Πρασσά
Από την μεγάλη εικόνα της δημόσιας ιστορίας και της συλλογικής μνήμης στη μικρή κλίμακα της βιωμένης ιστορίας και των αφηγήσεων
8:00-18:20
Πηνελόπη Παπαηλία, «Η αντι-ξενάγηση και η Δημόσια Ανθρωπολογία»
18:20-18:40
Φανή Καραγιάννη, «Τα Γ.Α.Κ. Λάρισας και η καταγραφή της μνήμης»
18:40-19:00
Φανή Καλοκαιρινού, «Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο Λάρισας, προφορική ιστορία και μνήμη: Οι πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία και οι Βλάχοι της Σαμαρίνας αφηγούνται.»
19:00-19:20
Κωνσταντίνα Κόντσα, «Μια χρονοκάψουλα, ένα αντι-αρχείο και μια έκθεση για το συλλογικό τραύμα με βιωμένες ιστορίες. Σχεδιάζοντας ανθρωποκεντρικές δράσεις σε διάλογο με την τοπική κοινωνία.»
19:20-20:00 Βιωμένες εμπειρίες, αφήγηση, δημόσια ιστορία. Προκλήσεις και διακυβεύματα
Ανοιχτή Συζήτηση
Συμμετέχουν: Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, Πηνελόπη Παπαηλία, Ιουλία Πεντάζου, Φωτεινή Λέκκα.
Ομιλήτριες/Ομιλητές:
Ιωάννης Δρίνης, Προϊστάμενος Τμήματος Άυλης Πολιτιστικής
Κληρονομιάς και Διαπολιτισμικών Θεμάτων, Διεύθυνση Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Υπουργείο Πολιτισμού
Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, Ομότιμη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Προφορικής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας-Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (Ι.Α.Κ.Α.)
Ιουλία Πεντάζου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ανθρωπιστικών Επιστημών και Ψηφιακών Μέσων, Τμήμα Πολιτισμού και Δημιουργικών Μέσων και Βιομηχανιών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Φωτεινή Λέκκα, Δρ. Ιστορίας, Διευθύντρια Μουσείου Πόλης Καρδίτσας Μαρούλα Κλιάφα, Συγγραφέας
Αννίτα Πρασσά, Δρ. Ιστορίας, Προϊσταμένη Γ.Α.Κ. Μαγνησίας, Διδάσκουσα στο Ε.Α.Π.
Μαρία Σαμπατακάκη, Ιστορικός, Ιδρύτρια Ηistoristai. Concept Office for Public & Applied History
Πηνελόπη Παπαηλία, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Ιστορίας -Αρχαιολογίας-Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Φανή Καραγιάννη, Αρχειονόμος, Προϊσταμένη Γ.Α.Κ. Λάρισας
Φανή Καλοκαιρινού, Αρχαιολόγος-Λαογράφος, Διευθύντρια Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας
Κωνσταντίνα Κόντσα, Αρχαιολόγος-Κοινωνική Ανθρωπολόγος, Επιστημονική Υπεύθυνη Μουσείου Σιτηρών και Αλεύρων.
